مذاکرات ژنو تاریخ‌ ساز شد

در شرایطی که وزرای خارجه پنج کشور از 6 کشور مذاکره‌کننده با ایران –به جز چین- راهی ژنو شده بودند تا گفت و گوهای هسته‌ای با ایران را نهایی کنند، مواضع فرانسه باعث شد تا این مذاکرات که ذاتا دشوار بود، بیش از گذشته دشوار شود. این در حالی بود که فضای دو روز اول مذاکرات جوی امیدوارکننده و مثبت بود، اما دیروز اندکی از این خوش‌بینی‌ها کاسته شد. با این وجود در آخرین ساعات روز شنبه، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران که پنج ساعت با جان کری وزیر امور خارجه ایالات‌متحده وكاترين اشتون مذاکره کرده بود تاکید کرد که مذاکرات به مرحله تدوین سند رسیده است. او با این همه اضافه کرد که شاید این سند در اواخر روز شنبه به وقت محلی تدوین شود، در غیر این صورت بین 7 تا 10 روز آینده مذاکرات جدیدی بین طرفین برگزار خواهد شد. همزمان به نوشته يك روزنامه صهیونیستی، مقامات این رژیم به شدت از رفتار ایالات‌متحده در مذاکرات ژنو متعجب شده‌اند. این در شرایطی است که اکبر‌هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در تهران ضمن تمجید از مذاکرات طولانی ظریف، اشتون و کری با اشاره به جمله بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل که گفته بود «تهران همه چیز به دست آورد؛ اما هیچ چیز از دست نداد»، تاکید کرد که این جمله اگر چه برای تحریک غرب بیان شد، اما بسیار پرمعنا بود.
مذاكرات ژنو تاريخ‌ساز شد
72ساعت نفس‌گير در دامنه آلپ
به‌گفته تحليلگران، كارشكني‌هاي فرانسه دليل اصلي دشوارتر شدن مذاكرات بود.

گروه دیپلماسی- در شرایطی که مذاکرات روز اول و دوم هسته ای در ژنو در فضای مثبت برگزار شد و در مواضع و بندهای محتوایی پیشرفت‌های قابل توجهی داشت و موجب شد تا جان کری و وزرای خارجه اروپایی را برای رسیدن به یک توافق احتمالی به ژنو بکشاند، اما روز سوم با بیم و امید و در فضای گمانه‌زنی پیگیری شد، به نحوی که طرف‌های مذاکره را وارد مذاکرات فشرده دوجانبه کرد.
در این میان، سخنان لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه که از رسیدن به یک توافق ابراز بدبینی کرده بود و امنیت اسرائیل و برخی دولت‌های خلیج فارس را منوط به مذاکرات هسته‌ای و شفافیت ایران کرده بود، به زعم کارشناسان از جو خوشبینی در مذاکرات کاسته و رسیدن به توافق را دشوار کرده است. دشواری‌هایی که سفر وزرای خارجه روسیه و چین را برای نزدیک‌تر کردن مواضع طرفین به ژنو به دنبال داشته است و در مواضع رسانه‌های غربی و همچنین تیم هسته‌ای ایران به رهبری محمد جواد ظریف هم بازتاب یافته و همچنان از وجود فاصله در مواضع طرفین خبر داده‌اند.
وزیر امور خارجه ایران پیش از دیدار سه جانبه با همتای آمریکایی و ريیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حالی که محل اقامت خود را در هتل به سمت محل برگزاری نشست سه جانبه با همتای آمریکایی و اشتون ترک مي‌کرد در جمع خبرنگاران در این باره که آیا طرفین پیشرفت داشته‌اند یا خیر؟ اظهار کرد: پیشرفت حتما وجود داشته ولی هنوز فاصله وجود دارد و باید تلاش کنیم ببینیم به کجا مي‌رسیم.در همین ارتباط سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران نیز با بیان اینکه هنوز در مواضع دو طرف فاصله وجود دارد، گفت: «نمی‌توانم درباره این موارد صحبت کنم، چون این موارد درحال مذاکره است و مواضع دوطرف هنوز با هم فاصله دارد.» به‌گزارش«ايسنا»، عراقچی ادامه داد: «روی برخی موارد اتفاق نظر بیشتر و روی برخی دیگر کمتر است. او درباره امکان ادامه یافتن مذاکرات گفت که مذاکرات امشب «شنبه شب» پایان می‌یابد و در صورت باقی ماندن مباحث، موضوعات به مذاکرات بعدی موکول می‌شوند و هنوز نمی‌توان گفت که مذاکرات بعدی چه زمانی خواهد بود.»
عراقچی مذاکرات را سخت و نفسگیر دانست و گفت: «قرار شد مذاکرات ادامه یابد، اما بیشتر منوط به مشورت‌ها میان کشورهای 1+5 بود.» هیات ایران دیروز با وزیر خارجه فرانسه به طور جداگانه و وزیران خارجه بریتانیا و آلمان که همزمان با حضور اشتون بود، دیدار کرد. او رایزنی‌های دیپلماتیک دیروز را «جدی» خواند و گفت که این رایزنی‌ها درباره مفاد متن نهایی تفاهم بود اما هنوز مسائلی هست که باقی مانده و باید درباره آن صحبت کرد. این عضو هیات مذاکره‌کننده ایران با 1+5 درباره تاثیر حضور وزیر خارجه روسیه بر مذاکرات و رفع اختلاف‌ها گفت: «بعد از مذاکرات سه جانبه میان وزیران خارجه آمریکا و ایران و نماینده 1+5 در مذاکرات، ظریف با لاوروف دیدار مي‌کند. او ادامه داد که در نهایت این ایران و 1+5 هستند که باید تصمیم نهایی را بگیرند. عراقچی در پی مذاکرات سه‌جانبه شب جمعه که حدود ساعت 12 به وقت ژنو به پایان رسید، گفت: «مذاکرات خوب بوده است و نقاط اختلاف کمتر شده است.» در همین رابطه یک منبع نزدیک به هیات مذاکره کننده گفت: «مذاکرات وارد مرحله حساسی شده است، وزرای امور خارجه با تصمیم خود و دعوت خانم اشتون به ژنو سفر کرده‌اند. وی گفت: «حضور جان کری بسیار حائز اهمیت است و همین امر نشان مي‌دهد که آنها برای رسیدن به توافق جدی هستند.»
این منبع آگاه تاکید کرد: «دو طرف اکنون به بحث درباره گام آخر رسیده‌اند، از بحث مفاهیم خارج شده و وارد مباحث محتوایی شده‌اند که باید نگاشته شود. نوشته شدن مفاهیم کار دشواری است و زمان زیادی مي‌برد. وی ابراز امیدواری کرد که این توافق حاصل شود سپس نشست مشترکی در سطح وزرای امور خارجه که در ژنو حضور دارند، برگزار شود.
آلمان و بریتانیا از روند کلی گفت‌وگوها حمایت کردند
یک منبع نزدیک به هیات مذاکره کننده ایرانی درباره ملاقات چهارجانبه ظریف با اشتون، هیگ و وستروله گفت: «رایزنی درباره موضوعات جاری در گفت‌وگوهای هسته‌ای مهم‌ترین محور بحث‌ها بود و آلمان و بریتانیا حمایت خود را از روند کلی گفت‌وگوها اعلام کردند.» محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه دیروز با وزیر خارجه فرانسه و اشتون به‌طور جداگانه و وزیران خارجه بریتانیا و آلمان جداگانه دیدار کرد.
ابراز نگرانی وزیر خارجه فرانسه از مذاکرات ژنو
از سوی دیگر وزیر امور خارجه فرانسه در گفت‌وگو با رادیوی این کشور گفت که هیچ‌گونه اطمینانی از رسیدن به یک توافق هسته‌ای با ایران در مذاکرات ژنو وجود ندارد. لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه دیروز در گفت‌وگو با رادیو «فرانس اینتر» گفت: «یک پیش‌نویس اولیه وجود دارد که ما آن را نپذیرفته‌ایم. در حال حاضر من هیچ اطمینانی به اینکه بتوانیم به نتیجه‌ای برسیم، ندارم.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، حضور ناگهانی فرانسه در مذاکرات به همراه جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا گمانه‌زنی‌ها را درباره اینکه یک توافق نهایی به لطف رویکرد انعطاف‌پذیرتر ایران تحت ریاست حسن روحانی نزدیک است، افزایش داد؛ ولی فابیوس دیروز هشدار داد که مذاکره‌کنندگان غربی در چند زمینه «راضی نشده‌اند»، از جمله ساخت رآکتور هسته‌ای در اراک و مساله غنی‌سازی اورانیوم. وزيرخارجه فرانسه علاوه بر آن گفت که نگرانی‌های رژیم صهیونیستی باید مدنظر قرار گیرد.
همچنین یک دیپلمات غربی حاضر در مذاکرات هسته‌ای با ایران که خواست نامش فاش نشود، دیروز در گفت‌وگو با پایگاه خبری المانیتور گفت: «کاملا مشخص است که این اختلافات بسیار جدی هستند.» دیپلمات عالی‌رتبه‌ای که خواست نام و ملیتش فاش نشود، گفت: «در واقع فرانسوی‌ها در زمینه یک توافقنامه بیشتر از همه ناراحتند.» او گفت که 1+5 یک پیش‌نویس مشترک از یک توافقنامه چارچوبی دارد که کشورها درباره آن گفت‌وگو کرده‌اند.
دیپلمات‌ها گفتند که پیشرفت خوبی صورت گرفته است؛ از جمله در ملاقات پنج ساعته کری، ظریف و اشتون در روز جمعه. ولی فرانسوی‌ها می‌گویند که متن این پیش‌نویس متن آنها نیست. به نظر می‌رسد نگرانی فرانسه بر روی درخواستش از ایران برای توقف ساخت رآکتور آب سنگین اراک و همین‌طور ذخایر اورانیوم 20 درصدی ایران متمرکز است.